🌳 वट पौर्णिमा 2025: सावित्री-सत्यवान कथा, व्रत विधी आणि पूजन महत्त्व
🪔 वट पौर्णिमा म्हणजे काय?
वट पौर्णिमा हा हिंदू धर्मातील एक अत्यंत महत्त्वाचा आणि श्रद्धेने साजरा होणारा सण आहे. विशेषतः विवाहित स्त्रिया आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी उपवास धरून वडाच्या झाडाची पूजा करतात. वट पौर्णिमा हा सण केवळ धार्मिक परंपरा नाही, तर तो भारतीय स्त्रीच्या श्रद्धा, प्रेम आणि निष्ठेचे प्रतीक आहे. महाराष्ट्र, गुजरात, कर्नाटका आणि उत्तर भारतातील काही भागांत वट पौर्णिमा अत्यंत भक्तीभावाने साजरी केली जाते.
👩❤️👨 वट सावित्रीची कथा आणि महत्त्व
वट पौर्णिमेचा उगम पौराणिक कथांमध्ये सापडतो. सावित्री आणि सत्यवान यांची कथा या सणाच्या केंद्रस्थानी आहे. सत्यवानाच्या मृत्यूनंतर सावित्रीने यमराजाला आपल्या बुद्धीमत्तेने व निष्ठेने प्रसन्न करून पतीचे प्राण परत मिळवले. वट पौर्णिमा या दिवशी विवाहित स्त्रिया सावित्रीच्या श्रद्धेचा आदर्श ठेवून व्रत करतात. वट पौर्णिमा म्हणजे स्त्रीच्या दृढ निश्चयाची आणि प्रेमाची शक्ती दर्शवणारा सण आहे.
📅 वट पौर्णिमा 2025: तिथी, वार आणि शुभ मुहूर्त
वट पौर्णिमा 2025 मध्ये सोमवार, 9 जून 2025 रोजी साजरी होईल. हा दिवस ज्येष्ठ महिन्यातील पौर्णिमा म्हणून ओळखला जातो. वट पौर्णिमा साजरी करताना सकाळी सूर्योदयापूर्वी स्नान करून उपवासाचा संकल्प घेतला जातो. पूजेसाठी सकाळी 6 ते 10 वाजेच्या दरम्यानचा काळ अत्यंत शुभ मानला जातो. वट पौर्णिमा साजरी करताना योग्य वेळेचा विचार करणे आवश्यक असते, कारण या दिवशी केलेली पूजा अत्यंत फलदायी मानली जाते.
Read more
🌺 वट पौर्णिमा पूजेची सविस्तर विधी
वट पौर्णिमा साजरी करताना पारंपरिक पद्धतीने पूजा करण्याची प्रथा आहे. स्त्रियांनी सकाळी लवकर उठून स्नान करून नवीन वस्त्र धारण करावीत. पूजेसाठी वडाचे झाड निवडावे आणि त्यासमोर पूजा साहित्य सजवावे. वडाच्या झाडाला धागा गुंफत ७ फेऱ्या माराव्यात. नंतर फुले, हळद-कुंकू, अक्षता अर्पण करून दीपप्रज्वलन करावे. वट पौर्णिमा साजरी करताना "सावित्री-सत्यवान कथा" वाचली जाते आणि साखर-नारळाचा प्रसाद दिला जातो.
👩🦳 विवाहित स्त्रियांसाठी वट पौर्णिमेचे महत्त्व
वट पौर्णिमा हा विवाहित स्त्रियांसाठी एक खास दिवस असतो. या दिवशी त्या आपल्या पतीच्या आरोग्यासाठी, दीर्घायुष्यासाठी आणि सुखी वैवाहिक जीवनासाठी व्रत करतात. वट पौर्णिमा फक्त धार्मिक सण नसून, ती एक मानसिक शक्ती वाढवणारी परंपरा आहे. स्त्रिया एकत्र येऊन सामाजिक संवाद साधतात, आपापसात अनुभव शेअर करतात. त्यामुळे वट पौर्णिमा ही सामाजिक ऐक्याची भावना बळकट करणारी परंपरा देखील आहे.
🌳 वडाचे झाड आणि पर्यावरण
वट पौर्णिमा साजरी करताना वडाच्या झाडाची पूजा केली जाते. वड हे झाड धार्मिक दृष्टिकोनातून तसेच पर्यावरणीय दृष्टिकोनातूनही अत्यंत महत्त्वाचे आहे. वटाचे झाड मोठ्या प्रमाणात प्राणवायू निर्माण करते आणि पर्यावरण संतुलन राखते. वट पौर्णिमा साजरी करताना वडाच्या झाडाचे संवर्धन करणे ही काळाची गरज आहे. पर्यावरण पूरक सण साजरा करण्यासाठी वडासारख्या झाडांचे महत्व लोकांपर्यंत पोहचवणे आवश्यक आहे.
🌐 आधुनिक काळातील वट पौर्णिमा
आधुनिक काळात वट पौर्णिमा साजरी करण्याच्या पद्धतीत काही बदल झाला असला, तरी श्रद्धा आणि भावना यामध्ये कोणताही बदल झालेला नाही. काही ठिकाणी वट पौर्णिमा सोहळे सामूहिक पद्धतीने साजरे होतात. सोशल मिडियाच्या माध्यमातून स्त्रिया आपले अनुभव शेअर करतात, व्रत विधी शिकतात. वट पौर्णिमा ही आता एक सांस्कृतिक चळवळ बनत आहे, जी परंपरा आणि आधुनिकता यांचा सुंदर संगम दर्शवते.
📝 निष्कर्ष
वट पौर्णिमा म्हणजे केवळ उपवास वा पूजा नव्हे, तर ती एक भावनिक आणि आध्यात्मिक उन्नतीचा दिवस आहे. सावित्रीच्या निष्ठेचा आदर्श घेत विवाहित स्त्रिया या दिवशी आपल्या कुटुंबासाठी, पतीसाठी आणि समाजासाठी सकारात्मक ऊर्जा प्रकट करतात. वट पौर्णिमा हा सण निसर्ग, परंपरा आणि प्रेम यांचा सुंदर संगम आहे. प्रत्येकाने हा सण श्रद्धेने आणि पर्यावरण संवर्धनाच्या दृष्टिकोनातून साजरा करावा, हाच या लेखाचा उद्देश आहे.
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें